Eenmalige katheter
Wat is een eenmalige katheter?
Een eenmalige katheter is een dun plastic slangetje dat speciaal gemaakt is om de urine uit de blaas af te voeren. De katheter wordt uit de blaas verwijderd nadat de blaas is geleegd. Een eenmalige katheter wordt ook wel eenwegkatheter of afnamekatheter genoemd.
Soorten eenmalige katheters
Er zijn verschillende soorten eenmalige katheters, te weten:
- Mannen katheters
- Vrouwen katheters
- Gecoate katheters
- Ongecoate katheters
- Katheters met inbrenghuls
Maatvoering eenmalige katheters
Eenmalige katheters zijn er in diverse afmetingen en verschillen in lengte en in dikte. De maat van eenmalige katheters wordt uitgedrukt in:- Charriere (CH of Ch): deze geeft de buitendiameter aan.
- 1CH = 1/3 mm. De maten variëren van CH6 tot CH30. De kleur van de connector geeft ook de Charriere maat aan.
- Centimeters (CM): deze geven de lengte van de katheter aan.
7cm - 25cm: vrouwen katheter
12cm - 40cm: mannen katheter
Kenmerken
Een eenmalige katheter bestaat uit de volgende onderdelen:A. Punt:
De punt kan diverse vormen hebben, de meest voorkomende zijn Nelaton (een rechte afgeronde tip) en Tiemann (een licht gebogen tip).
B. Ogen:
Voor de afvoer van de urine.
C. Connector:
Hier kan een urine-opvangzak of blaasspuit op aangesloten worden. De connector is meestal in de kleur van de maatvoering.
D. Doorsnede:
De binnenkant, ook wel het lumen genoemd, is de ruimte waar de urine doorheen stroomt.
Materiaal van de katheters
Eenmalige katheters zijn gemaakt van:
- PVC (PolyVinylChloride)
- EVA (EthyleenVinylAcetaat)
- Siliconen
Afhankelijk van uw situatie wordt een soepele (PVC) of stevige (EVA) katheter voorgeschreven. Een siliconen katheter wordt gebruikt bij een allergie voor PVC of EVA of als het slijmvlies in de plasbuis erg gevoelig is.
Coating van de katheters
Eenmalige katheters zijn er ongecoat en gecoat. De ongecoate eenmalige katheters worden niet vaak meer gebruikt voor zelf katheteriseren.- Ongecoate katheters
Ongecoate katheters worden gebruikt in combinatie met een glijmiddel. - Gecoate katheters
Gecoate katheters hebben over de gehele lengte een laagje (coating) dat er voor zorgt dat de katheter makkelijk in de plasbuis kan worden gebracht.
Coatings
De coating van de eenmalige katheter kan ook weer verschillen en daarbij zijn er 2 soorten:- Hydrofiele coating
Deze wordt geactiveerd wanneer aan de katheter water uit de kraan of fysiologisch zout (wat in de verpakking van de katheter zit) wordt toegevoegd. Sommige eenmalige katheters zijn klaar voor gebruik en daar is de hydrofiele coating dus al actief. - Gelcoating
Deze wordt geactiveerd door de gel die in de verpakking zit aan de katheter toe te voegen. Sommige eenmalige katheters zijn klaar voor gebruik en daar zit de gel dus al op de katheter.
Hulpmiddelen bij eenmalige katheters
Bij het eenmalig katheteriseren kunnen onderstaande hulpmiddelen worden gebruikt. Al deze hulpmiddelen hebben als doel om het zelf katheteriseren makkelijker te maken.A. Spiegel:
Voor het goed kunnen vinden van de urinebuis, met name geschikt voor vrouwen.
B. Broek afhouder:
Om de onderkleding omlaag te houden.
C. Beenspreider:
Om de benen goed te kunnen spreiden.
D. Penis ondersteuner:
Onder de penis te leggen waardoor met één hand gekatheteriseerd kan worden.
Aandachtspunten eenmalige katheters
Bij het gebruik van eenmalige katheters gelden de volgende aandachtspunten:
- Raak het deel van de katheter dat in de plasbuis wordt gebracht niet aan met uw vingers. Dit verkleint de kans op infecties.
- Was altijd eerst uw handen voordat u begint met katheteriseren.