Een dag op de kinderpoli
'Je moet zowel het kind als de ouders coachen'
Gemiddeld hebben 2 op de 10 kinderen in Nederland in de leeftijd van 5-18 jaar last van lagere urinewegproblemen. “De zorg voor deze kinderen vereist een andere aanpak dan bij volwassenen,” vertelt kinderurotherapeut Jessica Steijn van het Bravis Ziekenhuis. Ze neemt ons mee in haar werkzaamheden op de poli.
Redenen
“Kinderen komen in alle gevallen met een lichamelijk probleem op de poli”, begint Jessica. “Globaal zie ik hier drie groepen patiënten: kinderen die zich een verkeerde manier van plassen hebben aangeleerd; kinderen met een overactieve of te kleine blaas en kinderen die juist een te grote blaas hebben. Via een plascomputer en een echoapparaat maken we inzichtelijk hoe het plassen verloopt en of er urine in de blaas achterblijft. Verkeerd plassen noemen we ‘dysfunctional voiding’. Voorbeelden van oorzaken zijn obstipatie, spanningen op het bekken en obstructies van de urinebuis.”
“In geval van een overactieve of te kleine blaas knijpt de blaas veel te vaak samen”, gaat zij verder. “Anderzijds kan ook een te grote blaas ontstaan: we zien dit vaak bij meisjes die hun plas ophouden omdat zij op school niet naar het toilet willen gaan. Ophoudgedrag kan leiden tot ongewild urineverlies en regelmatig blaas- of nierbekkenontstekingen.”
Eerste beeld
Voorafgaand aan het eerste contact op de poli vullen kinderen en hun ouders een vragenlijst in, zodat Jessica zich een eerste beeld kan vormen van het plas- en poepgedrag. “Te weinig stoelgang kan een goede werking van de blaas verhinderen, daarom heffen we mogelijke obstipatie eerst op met laxerende middelen”, geeft zij aan. “Daarna richten we ons op het plassen. Met behulp van de plascomputer en het echoapparaat kunnen we mogelijke belemmeringen in kaart brengen. Via medicijnen kunnen we de blaas rustiger maken en/of doorverwijzen naar de uroloog voor een medische ingreep op de dagbehandeling. Daarna krijgt het kind instructies om goed te leren plassen.”
Plaswekker
In de behandeling tegen bedplassen wordt ook een plaswekker gebruikt. Dit is een effectief medisch hulpmiddel voor kinderen vanaf 8 jaar, mits de blaas voldoende capaciteit heeft. Het bevat een broekje waar een sensor op zit, verbonden aan een apparaat dat begint te piepen zodra een kind begint met plassen. “Via deze waarschuwing wordt, gekoppeld aan een aantal uit te voeren handelingen, aangeleerd om zelf de plas tijdens het slapen te voelen aankomen.”
De kinderurotherapeut haalt veel plezier uit het werken met kinderen. “We krijgen een mooie mix van jonge en oudere jeugd op de poli. Ik kan mij goed in hun belevingswereld inleven, daarmee creëer je een band. Bij jongere kinderen zijn het vooral de ouders die worden gecoacht. Dat is het unieke aan het werken met kinderen: je hebt zowel met het kind als met de ouders te maken.
Zelfstandig instructie krijgen
Vanaf 10 jaar mogen kinderen zelfstandig instructie krijgen. Hierbij wordt veel met de pop Erwin en met tekeningen gewerkt. Jessica: “Hiermee kan ik de situatie in de blaas en darmen beter duidelijk maken. Ik leg het zo basaal mogelijk uit. De informatie wordt dan achteraf gedeeld met de ouders.”
De beslissing om wel of niet zelfstandig instructie te krijgen ligt bij het kind. Al is er soms een beetje hulp nodig van de kinderurotherapeut. “Het komt regelmatig voor dat we een jongvolwassene treffen, waarbij de moeder het lastig blijkt te hebben omdat zij zelf veel hinder ondervindt van telkens een nat bed. Dan geef ik aan dat het beter en fijner is voor het kind om samen het gesprek te voeren en vraag of moeder even in de wachtkamer wil plaatsnemen. Zo kan het kind meer ontspannen zijn verhaal doen.”
Stipjes
Jessica ziet ook vaak kinderen met een gedragsstoornis op de poli. Zelf noemt zij dit kinderen met een ‘stipje’. “Ik heb een passie voor het werken met deze kinderen. Een gedragsstoornis is een gediagnosticeerde, serieuze aangelegenheid, en ik probeer dat niet kleiner te maken, maar ik vind wel dat ieder mens in meer of mindere mate een ‘stipje’ heeft. Om mijn manier buig ik de negatieve lading van zo’n stoornis om tot een situatie waar je mee om moet leren gaan. Zoals iedereen een ideale manier heeft om informatie op te nemen en er vervolgens daadwerkelijk iets mee te gaan doen. Alleen dan boek je de beste resultaten.”
Balans in het gezin
Naast haar werk voor het ziekenhuis is Jessica Steijn een eigen praktijk gestart als verpleegkundig babyconsulent, bedoeld als aanvulling op de zorg door bijvoorbeeld het consultatiebureau. Op deze manier geeft zij thuis begeleiding aan ouders van te vroeg geboren baby’s, huilbaby’s, onrustige baby’s en kindjes met reflux. Meer informatie vindt u op www.stapjesnaargeluk.nl.
Innovatieve plaswekker voor kinderen
Mediq heeft haar productassortiment uitgebreid met een slimme én leuke oplossing voor bedplassen bij kinderen. Oopsie Heroes traint de hersenen om een volle blaas te herkennen met een speelse app en kleine sensor die op het ondergoed wordt geplaatst.
Er zijn voor een ander is het mooiste dat er is
Toch kun je soms niet de aandacht geven die iemand verdient, door bijvoorbeeld tijdgebrek. Of door iemands schaamte of angst. Daarom zoeken we samen naar kansen en oplossingen om klanten zich minder patiënt te laten voelen. En meer mens.