Ik voel mij soms neerslachtig, hoort dat bij diabetes?
Mensen met diabetes hebben twee keer meer kans op een depressie dan mensen zonder diabetes. Dit kan meerdere oorzaken hebben. Op de eerste plaats maken schommelende glucosewaarden mensen vatbaarder voor depressies. Daarbij komt dat het 24 uur per dag, 365 dagen per jaar managen van je diabetes als zwaar ervaren kan worden. Omgekeerd is bekend dat mensen die kampen met somberheid, minder goed zorgen voor hun diabetes. Vaak schamen mensen zich voor hun depressie. Toch is het belangrijk dit te bespreken met familie, vrienden, arts en/of diabetesverpleegkundigen. Hoe eerder u ingrijpt, hoe beter u de vicieuze cirkel kunt doorbreken.
Een najaarsdip voorkomen
Wanneer de bladeren van de bomen vallen, de dagen korter worden en we minder buiten komen, dan ligt een najaarsdip op de loer. Sommige mensen houden van deze donkere dagen, anderen worden er juist somber van. Hoort u bij deze laatste groep? Lees dan deze vijf tips om een dip te voorkomen.
- Zorg voor voldoende licht, beweging en buitenlucht. Weer of geen weer, ga toch naar buiten voor een wandeling. De natuur, frisse lucht en voldoende licht zijn goed voor de productie van serotonine (het gelukshormoon) en melatonine (het hormoon dat uw slaap- en waakritme ondersteunt). Als u voldoende beweegt, zijn uw glucosewaarden bovendien beter te reguleren.
- Eet gezond en gevarieerd. Dit helpt bij het managen van uw diabetes en u zult zich er snel fitter door voelen.
- Denk positief. Een voorbeeld. U denkt: ‘ik heb geen zin om te wandelen want het is koud’, of u denkt: ‘ik ga zo lekker naar buiten een frisse neus halen’. De situatie is hetzelfde maar uw gevoelens en gedachten erover totaal anders. Het klinkt misschien wat vreemd, maar u kunt uzelf trainen om positiever te denken. Hoe vaker dit lukt, hoe beter u zich zult voelen. Want alles wat u aandacht geeft, groeit.
- Probeer stress te vermijden. Langdurige stress is slecht voor uw humeur. Bovendien zorgt het voor schommelde glucosewaarden. Kies bewust voor dingen die u leuk vindt en maak hier tijd voor. Lukt het niet om uw stressgevoelens te verminderen, probeer dan eens een mindfulness- of meditatieoefening. Op internet vindt u veel voorbeelden.
- Zorg voor voldoende slaap. Na een goede nachtrust, ziet het leven er vaak veel zonniger uit. Bovendien zijn uw glucosewaarden beter te reguleren als u voldoende slaapt.
Schakel hulp in bij een depressie
Gaan uw sombere gevoelens verder dan een najaarsdip? Dan heeft u misschien een depressie. Dit is vaak moeilijker zelf op te lossen. Deze symptomen kunnen wijzen op een depressie:
- U slaapt heel veel of juist heel weinig
- U heeft veel meer of juist veel minder eetlust
- U heeft nergens zin meer in, alles kost u moeite
- U voelt zich radeloos, hulpeloos en waardeloos
Depressieve symptomen verlichten bij mensen met diabetes
Omdat mensen met diabetes vaker een depressie hebben dan mensen zonder diabetes, is het belangrijk te zoeken naar effectieve behandelmethoden. Uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen blijkt dat mindfulness-based cognitieve therapie goed werkt bij het verlichten van depressieve symptomen en angst bij mensen met diabetes.
Mindfulness geeft vergelijkbare resultaten als cognitieve gedragstherapie, een therapie die erop is gericht gedrag te veranderen. Beide therapieën verlichten de depressieve symptomen, maar hebben geen effect op de glucosewaarden. Mindfulness-based cognitieve therapie heeft als doel de houding ten opzichte van de problemen te veranderen. In plaats van tegen gedachten of gevoelens te vechten, moet er ruimte zijn voor acceptatie. Het is de bedoeling dat iemand aandachtig en zonder oordeel naar de wereld kijkt. Meditatie is één van de methoden die helpt bij het loslaten en vervolgens accepteren van gedachten en gevoelens. Aarzel niet om uw gevoelens bespreekbaar te maken bij uw naaste of bij uw zorgprofessional. Uw zorgprofessional kan samen met u kijken naar wat u verder zou kunnen helpen.
Meer rust en dichter bij uw gevoel? Doe de mindfulness oefening van trainer Leontine Lenferink.
Meer informatie diabetes en een depressie
- Informeer bij uw huisarts, uw diabetesverpleegkundigen of praktijkondersteuner. Aan veel diabetespoli’s is een medische psycholoog verbonden met kennis over diabetes.
- Informeer bij Diabetes Mentaal, een gespecialiseerde polikliniek in Amsterdam die psychologische en psychiatrische hulp biedt aan volwassen mensen met diabetes. Ze bieden ook gratis online begeleiding aan.