Pien

Wat is een urine-opvangzak?

pien avatar

Hallo, ik ben Pien

Ik ben er speciaal om u te helpen met alledaagse vragen over incontinentie. U kunt met al uw vragen bij mij terecht. Op deze pagina vindt u handige productinformatie over urine-opvangzakken: de soorten, de kenmerken, het materiaal en de bijbehorende hulpmiddelen.

Wat is een urine-opvangzak?

Een urine-opvangzak wordt gebruikt om de urine uit de blaas op te vangen wanneer een verblijfskatheter is ingebracht of wanneer een externe katheter wordt gebruikt.

Soorten urine-opvangzakken

Er zijn 2 soorten urine-opvangzakken: 

  1. Beenzak ook wel dagzak genoemd
  2. Nachtzak ook wel bedzak genoemd

Beenzak

  • Is voor het gebruik overdag. De inhoud (opvangcapaciteit) varieert van 120 ml tot 1 liter.
  • Wordt met beenbandjes of een beenzakhouder op het bovenbeen of onderbeen bevestigd.
  • Kan door gekoppeld worden aan een nachtzak (bedzak).
  • Heeft een slang die varieert in lengte van 4 cm tot 60 cm.

Nachtzak

  • Is voor het gebruik ’s nachts of voor mensen die bedlegerig zijn. De inhoud (opvangcapaciteit) varieert van 1,5 liter tot 4 liter.
  • Wordt met een bedhaak aan het bed gehangen of aan een vloerstandaard bevestigd.
  • Heeft een slang die maximaal 140 cm lang is.
De dagzak en de nachtzak zijn allebei verkrijgbaar als eendaagse urine-opvangzak en als meerdaagse urine-opvangzak

Eendaagse urine-opvangzak

Een eendaagse urine-opvangzak kan maximaal 24 uur gebruikt worden en wordt dagelijks vervangen. Hieronder staan twee voorbeelden hoe een eendaagse urine-opvangzak gebruikt wordt: 
  • Een eendaagse beenzak in de ochtend koppelen aan een verblijfs- of condoomkatheter en deze wordt voor de nacht vervangen door een nachtzak.
  • Een eendaagse bedzak in de avond koppelen aan een verblijfs- of condoomkatheter en deze wordt de volgende ochtend afgekoppeld en weggegooid.

Meerdaagse urine-opvangzak

Een meerdaagse urine-opvangzak is gemaakt van steviger materiaal waardoor deze meerdere dagen gebruikt kan worden. Een meerdaagse urine-opvangzak wordt alleen gebruikt bij een verblijfskatheter en niet bij een externe katheter. Hieronder staan twee voorbeelden hoe een meerdaagse urine-opvangzak gebruikt wordt: 
  • Een meerdaagse beenzak kan de hele week aangesloten blijven.
  • Een meerdaagse bedzak wordt in de ochtend afgekoppeld van de verblijfskatheter vervolgens gespoeld en ’s avonds weer aangesloten op de verblijfskatheter.

Aftapkraan

Bij de meeste urine-opvangzakken zit een kraantje onderaan de zak waarmee deze wordt geleegd. Er zijn meerdere soorten kraantjes die ieder op hun eigen manier worden geopend en gesloten. Op de pagina ‘kraangebruik urine-opvangzakken’ leest u hier meer over en ziet u hoe de diverse kraantjes gebruikt worden.

 

tekening onderdelen urine opvangzak

Kenmerken urine-opvangzak

De urine-opvangzak bestaat uit de volgende onderdelen:

A. Connector
Sluit de urine-opvangzak aan op de katheter. De connector is universeel en kan dus in elk type katheter worden geschoven.

B. Slang
Transporteert de urine van de katheter naar de urine-opvangzak.

C. Stansopeningen
Ovale gaten onder- of bovenaan de urine-opvangzak waarmee de zak aan het been of bed bevestigd wordt

D. Terugslagventiel
Voorkomt dat de urine vanuit de urine-opvangzak terugstroomt in de slang en in de blaas.

E. Compartimenten
Verdelen de urine gelijkmatig over de urine-opvangzak waardoor deze minder opbolt.

F. Maatverdeling
Geeft een indicatie van de hoeveelheid opgevangen urine.

G. Aftapkraan
Voor het legen van de urine-opvangzak.

Materiaal urine-opvangzak

Een urine-opvangzak is gemaakt van:

  • PVC
  • PVC-vrije kunststof

Sommige urine-opvangzakken hebben een zogeheten non-woven achterzijde. Deze speciale achterzijde voorkomt dat de huid in contact komt met het kunststof van de urine-opvangzak. Dit draagt bij aan het draagcomfort en voorkomt huidirritatie.

Hulpmiddelen bij urine-opvangzakken

Bij urine-opvangzakken kunnen onderstaande hulpmiddelen worden gebruikt:

A. Beenbandjes
Zachte elastische bandjes waarmee de urine- opvangzak op het boven- of onderbeen vastgemaakt wordt.

B. Beenzakhouder
Een omhulsel gemaakt van katoen of viscose waar de dagzak in geplaatst wordt. De beenzakhouder voorkomt dat de urine-opvangzak de huid raakt.

C. Bedhaak
Een soort haak waarmee de urine-opvangzak aan het wordt gehangen.

D. Vloerstandaard
Een staand rek voor op de grond waar de urine-opvangzak aan opgehangen wordt. De standaard wordt gebruikt als een bedhaak geen optie is, bijvoorbeeld bij een waterbed of een boxspring.

hulpmiddelen beenbandjes beenzakhouder bedhaak vloerstandaard

Aandachtspunten urine-opvangzak

Bij het gebruik van een urine-opvangzak gelden de volgende aandachtspunten:

  • Sommige slangen kunnen op de gewenste lengte worden afgeknipt. De bijgeleverde connector moet dan nog in de slang worden geschoven.
  • Een bedzak die langer dan een dag gebruikt wordt, moet dagelijks gespoeld worden (zie hiervoor de animatie "spoelen van een urine-opvangzak").
  • Zorg ervoor dat de urine-opvangzak altijd lager is/hangt dan uw blaas. Dit bevordert een goede afvoer van de urine en verkleint de kans op een blaasontsteking.

 

Meer informatie over