Hoe voert u een motiverend gesprek over diabetesdata?

‘Mensen met diabetes zijn chronisch ziek’, start Pagrach. ‘Dit vraagt veel van ze. Zodra ze een continue glucosesensor (CGM) of Flash Glucosemonitor (FGM) gaan gebruiken, kun je als diabetesprofessional dikwijls 24/7 met ze mee te kijken in hun diabetesdata. Ze geven je als het ware een kijkje in hun leven. Dit vertrouwen wil ik niet beschamen. Daarom benoem ik bij het bespreken van de diabetesdata altijd als eerste wat er goed gaat. Later in het gesprek kun je kijken naar waar nog winst te halen valt of waar mogelijke valkuilen liggen.’

CGM of FGM; een goed begin is het halve werk

Mensen die starten met CGM of FGM worden overweldigd door al de diabetesdata. Ze zien opeens alle glucosepieken en dalen. Het is verleidelijk om daar meteen actie op te ondernemen. ‘Ik zie dit vooral bij mensen die starten met glucosemonitoring. Daarom adviseer ik ze in het begin niet overal direct op te reageren, want daarmee ontregelen ze zichzelf. Ik nodig de mensen vervolgens uit om bij de eerste sensorwissel op het spreekuur te komen. Samen bekijken we dan de upload. Wat zien ze en waar willen ze op focussen? Merk ik dat mensen te zeer gericht zijn op de losse glucosewaarden, dan attendeer ik ze op de voorspellende pijl, de Time in Range en de grafieken. Op deze manier leren ze  stap voor stap de diabetesdata te bekijken.’

De anamnese blijft belangrijk

Ook diabetesprofessionals kunnen zich te veel laten leiden door de diabetesdata. Pagrach: ‘Het is belangrijk je hiervan bewust te zijn. Zie je ontregelingen in de nacht, of pieken of dalen na de maaltijd, neem dan eerst de tijd de patiënt goed uit te vragen. Zorg dat je de juiste vragen stelt, voordat je conclusies trekt, want iedere patiënt en elke situatie is anders. Ondanks al de diabetesdata die we tot onze beschikking hebben, blijft de anamnese belangrijk.’

De patiënt stelt de doelen

De diabetesdata uit de CGM of FGM maken inzichtelijk waar mogelijke verbeterpunten liggen. ‘Ik vraag altijd waar de patiënt aan wil werken. Geeft hij of zij bijvoorbeeld aan het vervelend te vinden elke ochtend wakker te worden met een te hoge waarde, dan kijken we samen hoe hij of zij dit kan aanpakken en hoe we dit kunnen vertalen naar een voor de patiënt haalbaar doel. Op deze manier blijven de doelen dichtbij de patiënt, want hij of zij moet het per slot van rekening zelf doen.’

Bela Pagrach werkt drie dagen per week in ziekenhuis Amstelland en één dag per week bij het eerstelijns diagnostisch centrum SALT. Daarnaast is ze als freelancer actief als docent en verbonden aan de zorggroep Stichting Eerstelijnszorg Zaansteek/Waterland.