Stomazorg in het UMCG

De stomaverpleegkundigen van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) informeren en adviseren patiënten over stomamaterialen, verzorging van de stoma en het dagelijks leven met een stoma. Zij verzorgen klinische en poliklinische consulten en zijn dagelijks telefonisch bereikbaar voor patiënten met vragen. In coronatijd werkte alles anders en moesten er landelijk veel opnames worden uitgesteld. ‘De poli werd tijdelijk gesloten. Alleen patiënten voor wie polibezoek nog noodzakelijk was, mochten zonder begeleiding komen. Oncologische chirurgie ging door. Ons team werd grotendeels ingezet voor COVID-zorg. Alleen Gerda (Kroon, red.) en ik bleven stomazorg bieden.’

Preoperatieve startsets

‘Anticiperend op mogelijke capaciteitsproblemen, hebben we Mediq gevraagd of zij hierin iets konden betekenen. Mediq kon namens ons zorg op afstand verzorgen voor mensen die een stoma zouden krijgen of hadden gekregen. Zo had de kwaliteit van zorg in het UMCG niet te lijden onder de coronacrisis. Dit konden zij gelukkig snel organiseren. Ook stelden ze preoperatieve startsets samen. Die kregen patiënten voor hun stoma-operatie thuisgestuurd, zodat ze zich hier goed op konden voorbereiden. Het is belangrijk dat mensen goed voorbereid een operatie ingaan. Wij hadden hier niet genoeg mogelijkheden voor.’

Geen verplichting

Deze samenwerking werd als zeer positief ervaren. ‘Een belangrijk uitgangspunt is dat patiënten niet verplicht zijn om beeldzorg af te nemen voor deze medisch-specialistische ondersteuning. Het is een vrijwillige keuze. We belden vooraf om te vragen of patiënten het goed vonden dat ze voorlichting van een medisch speciaalzaak in plaats van verpleegkundigen van het ziekenhuis kregen. Ook vroegen we altijd vooraf toestemming voor het delen van persoonsgegevens. Daarna gaven wij de planning door. Mediq pakte het vervolgens op en maakte contact. Toen de poli mondjesmaat weer openging, konden we de helft van het aantal patiënten zien. De abdominale chirurgieafdeling keerde terug toen op onze afdeling geen COVID-patiënten meer werden aangeleverd.’

Blijvende aanvulling

Denkt het team dat dit soort interactieve ontwikkelingen ook in de toekomst kunnen bijdragen aan de zorg? Het antwoord op deze vraag is eensluidend positief. ‘Beeldzorg kan blijvend als aanvulling op verpleegkundige zorg ingezet worden. Het werkt efficiënt en goed, zeker voor mensen die zuinig met hun energie omgaan en liever thuisblijven omdat ze zich zwak voelen. De meeste patiënten waren er tevreden over. We bieden het nu standaard aan, maar merken dat mensen het nog lastig vinden om het te accepteren. Ik denk dat daar wel verandering in gaat komen’, aldus stomaverpleegkundige Gerda Kroon.

Back-up

Het team verpleegkundigen benadrukt het belang van persoonlijke communicatie bij stomazorg. ‘Het is belangrijk om patiënten gerust te stellen en goed te adviseren over het omgaan met hun stoma. Zo zorgen we dat zij zich niet angstig en onzeker voelen. Hiervoor kunnen we deze vorm van ondersteuning goed gebruiken. Als er tijdelijk minder verpleegkundigen op de afdeling zijn, kunnen we snel over goede back-up beschikken van zorgmedewerkers met de juiste kennis en kunde. Naast pre- en postoperatieve ondersteuning met beeldzorg verzorgt Mediq desgewenst ook huisbezoek. Dit komt zeer goed van pas bij veranderende omstandigheden, tijdelijke drukte en vakantieperioden.’