Huidproblemen bij een stoma

Vrouw met stoma
Oorzaken en klachten

Herkennen van huidproblemen rondom uw stoma

De huid rondom uw stoma moet er hetzelfde uit zien als de huid op de rest van uw buik. Op het moment dat niet zo is, kan er sprake zijn van een huidprobleem. Dit kan pijnlijk en vervelend zijn. Een huidprobleem heeft meestal een oorzaak, maar soms is dit lastig te bepalen. Op deze pagina vertellen we u meer over het herkennen van huidproblemen bij een stoma en de oorzaken van huidproblemen. 

Hoe herken ik een huidprobleem bij een stoma?

Een huidprobleem bij een stoma kan een bekende of onbekende oorzaak hebben. Het is belangrijk dat u uw huid goed bekijkt bij het wisselen of aanbrengen van nieuw stomamateriaal. Kijk ook goed naar de achterkant van uw huidplak als u uw stomamateriaal verwisseld. Dit geeft u namelijk informatie over mogelijke lekkages die een huidprobleem kunnen veroorzaken. Als de achterkant er niet meer hetzelfde uitziet als bij het aanbrengen of als de plak aangetast lijkt door ontlasting of urine, is het belangrijk om actie te ondernemen. Een lekkage hoort er namelijk niet bij. 

Klachten bij huidproblemen

De volgende klachten kunnen, onder andere, optreden bij een stoma huidprobleem:
  • een rode huid (eventueel vochtig)
  • jeuk
  • vochtophoping onder de huidplak (bijvoorbeeld door transpiratie)
  • verkleuring van de huid rondom uw stoma
  • rode bultjes op de huid
  • ruimte tussen de stoma en de huid is groter dan eerst

Oorzaken van huidproblemen bij een stoma

Er verschillende oorzaken die tot een huidprobleem kunnen leiden. Dit is bij iedere stomadrager anders. Uw stomaverpleegkundige kan hier verder onderzoek naar doen.
  • Contact dermatitis / chemische irritatie
  • Stripeffect
  • Occlusie
  • Schimmelinfectie / Candidasis
  • Hypergranulatie
  • Decubitus
  • Pseudoverrucose / hyperkeratose
  • Pyoderma gangrenosum
  • Folliculitis

Als de huid rondom uw stoma in contact komt met ontlasting of urine, is er sprake van lekkage (chemische irritatie). Uw huid is hier niet aan gewend en kan hierop gaan reageren. U ziet bijvoorbeeld roodheid en open plekjes die pijnlijk kunnen zijn. Lekkage hoort er niet bij! U kunt dit herkennen door de onderkant van uw huidplak goed te bekijken. Ziet u hier ontlasting of is de onderkant wit uitgeslagen? Dit kan betekenen dat u lekkage heeft. Het is van belang dat de huidplak goed op maat is en dat u het juiste stomamateriaal heeft. Na verloop van tijd verandert uw stoma en uw buik kan mee veranderen.

Contact Dermatitis / Chemische irritatie

Het stripeffect ontstaat als u regelmatig de huidplak te ruw van uw huid verwijderd. U tast hiermee de bovenste laag van de huid aan. Dit herkent u aan een rood beschadigde huid onder uw huidplak en misschien zitten er zelfs zelfs wondjes. Om een stripeffect bij een stoma te voorkomen is het belangrijk dat u voorzichtig bent bij het verwijderen van de huidplak. Gebruik een nat gaasje en haal pellend van boven naar beneden uw huidplak van uw huid. Verwijder hierbij met de ene hand de plak en met uw andere hand houdt u de huid tegen.

Door het dragen van stomamateriaal wordt uw huid afgesloten. Zeker in de beginperiode, na aanleg van uw stoma, moet uw huid hier nog aan wennen. Ziet uw huid er wat rood en glimmend uit en heeft u uw stoma nog niet zo lang? Dit kan komen door een reactie van de huid op de afsluiten door uw stomamateriaal. Dit heet occlusie. Occlusie is een bekend verschijnsel en is niet ernstig. Na een tijdje went de huid eraan en trekt het vanzelf weg. Blijft dit langer dan een paar dagen bestaan, neem dan contact op met uw stomaverpleegkundige.

Een optimale huidconditie is van belang bij het goed hechten van het stomamateriaal. Als u last heeft van rode uitslag, witte schilfering, jeuk of een branderig gevoel, kan er soms sprake zijn van een schimmelinfectie. De huid kan ook vochtig zijn. Hierdoor kan uw huidplak niet goed hechten. Het kan zijn dat de huidplak niet meer goed past, er sprake is van warm en vochtig weer, u een verlaagde weerstand heeft, vaker antibiotica gebruikt of ziek bent. Uw stomaverpleegkundige kan de infectie goed behandelen.

Hypergranulatie is overmatig weefselgroei bij de overgang van uw stoma naar de huid. U kunt bijvoorbeeld kleine rode bultjes rondom uw stoma zien, die ook snel bloeden. Dit kan ook pijnlijk zijn. Het kan een reactie zijn op het hechtingsmateriaal van de huidplak. De huid doet heel erg zijn best om snel en goed te genezen rondom uw stoma. Het kan zijn dat uw stomamateriaal nu niet goed blijft zitten en er lekkage ontstaat. Hypergranulatie kan goed behandeld worden.

Decubitus kan ontstaan doordat er druk op de huid wordt uitgeoefend. Het kan het zijn dat uw stoma zich na verloop van tijd terugtrekt in uw buik. Om dit op te lossen heeft u stomamateriaal nodig heeft wat een bolling heeft. Deze bolling zorgt er dan voor dat uw stoma omhoog wordt gedrukt en de mogelijke kans op lekkage wordt verminderd. Gebruikt u een zogenaamd convex product voor uw stoma? Let dan goed om de huid rondom het stoma. Als u verschil ziet met de rest van de huid, zoals een blauwe verkleuring of open plekjes, dan kan het zijn dat er sprake is van decubitus.

Hyperkeratose is een wratachtige beschadiging rondom uw stoma. De oorzaak is vaak een chronische blootstelling aan vocht en irritatie. De huid rondom uw stoma ziet er verweekt uit en is verdikt. Hierdoor kunt u last krijgen van lekkage en het kan ook pijnlijk zijn. Hyperkeratose komt vaker voor bij een urostoma. Als de urine niet zuur genoeg is, kunnen er een soort van kristallen rondom de stoma ontstaan. Dit geeft een verharding. Zorg er altijd voor dat de huidplak goed op maat is om dit te voorkomen. Uw stomaverpleegkundige kan u voedingsadvies geven voor het verminderen van de hyperkeratose.

Ziet u zweertjes ontstaan rondom uw stoma? Misschien gaan ze zelfs open nemen ze toe in omvang. Het belangrijk om meteen uw stomaverpleegkundige te raadplegen. Dit kan pyoderma gangrenosum zijn, een zeldzame, maar serieuze aandoening. Het is onduidelijk waardoor deze aandoening ontstaat, maar komt meestal voor bij mensen met de Ziekte van Crohn, Colitis ulcerosa of met reumatische klachten.

Folliculitis is een ontsteking die ontstaan vanuit de haarfollikel. Als er meerdere haartjes zitten op uw buik rondom uw stoma die u onvolledig of onvoorzichtig wegscheert, kunnen deze haarzakjes gaan ontsteken. Ook onvoorzichtig verwijderen van het stomamateriaal kan deze ontsteking veroorzaken. Dit kan pijn en jeukklachten geven. Het is belangrijk om de huidplak altijd voorzichtig van de huid af te halen. Uw stomaverpleegkundige kan u nog meer tips geven om folliculitis te voorkomen.

Wat kan ik zelf doen bij stoma huidproblemen?

Het is belangrijk om uw huid rondom het stoma constant in de gaten te houden. Zo bent u snel alert als er iets verandert. Als de conditie van uw huid niet optimaal is kan uw stomamateriaal niet goed hechten en is de kans op lekkage groot. Bij onregelmatigheden is het van belang om niet te lang te wachten met het ondernemen van een actie. Neem, bij twijfel, altijd contact op met uw stomaverpleegkundige. Ook al bent u al sinds lange tijd niet meer bij uw stomaverpleegkundige geweest, ze wil u graag helpen. Misschien heeft u al een tijd geen contact meer gehad met uw stomaverpleegkundige. Dan kan het zijn dat er een nieuwe verwijzing nodig is van de huisarts. 

U kunt ook contact opnemen met de stomaverpleegkundige van Mediq. In beide gevallen wordt u goed geholpen.