Nieuw geavanceerd wondmateriaal; een debat over de voor- en nadelen

Op het driedaagse EWMA congres werden veel nieuwe ontwikkelingen gepresenteerd. Gaan de moderne technieken onze wondzorg in de nabije toekomst ook echt veranderen? Tijdens het debat over de voor- en nadelen kwam het panel tot de conclusie dat deze ontwikkelingen de toekomst van wondzorg zeker kunnen ondersteunen. Maar dat het benodigde onderzoek, de ontwikkeling, goedkeuring en op de markt brengen van een nieuw product ook een kostbaar proces is van jaren.  Voorbeelden van producten die werden gepresenteerd zijn:

• Allograft van menselijk placenta
• Koude plasmatechnologie 
• Antibacterieel verband op kruidenbasis
• Sensoren in verband voor monitoring genezingsproces en signalering infecties 

Pro-argumenten voor gebruik van moderne technieken

Het debat bracht een aantal interessante technische ontwikkelingen naar voren. De afgelopen decennia zijn er veel nieuwe technologieën ontwikkeld op het diagnostische vlak, maar ook ontwikkelingen in medische hulpmiddelen hebben de wondzorg naar een hoger plan getild. Deze medische hulpmiddelen komen de versnelling van wondgenezing ook weer ten goede. Een mooi voorbeeld hiervan is het geavanceerde product Integra. Dit product heeft een tweelaagse structuur en bestaat uit rundercollageen en chondroitine-6-sulfaat, een een glycosaminoglycaan afkomstig van haaienkraakbeen.

Momenteel wordt er ook veel onderzoek gedaan naar biomaterialen. Deze ontwikkelingen hebben een hoog potentieel. Zoals bijvoorbeeld het onderzoek naar Microporous annealed particle technology. Hierin wordt onderzocht in hoeverre injecteerbare hydrogels ondersteuning kunnen bieden voor in situ weefselgroei en -regeneratie.

Ook worden er diverse studies uitgevoerd op bestaande materialen en technologieën waarin wordt gekeken of hier ook nog andere toepassingen voor mogelijk zijn. Zoals het onderzoek Fingerpad-Inspired Multimodal Electronic Skin for Material Discrimination and Texture Recognition. Dit is een eerste benaderingsonderzoek naar rekbare E-skin die materialen en texturen tegelijkertijd kan onderscheiden. De E-skin kan niet alleen mechanische stress identificeren en analyseren, maar ook druk, trekbelasting en trillingen of een combinatie hiervan. Wanneer deze E-skin wordt aangebracht op een biomimetische prothese, zoals een robothand, kan deze daarna materiaal en textuur herkennen. Deze techniek kan veel gemak opleveren voor zorgvragers na bijvoorbeeld een amputatie.

Als laatste wordt Tissue engineering, het laten groeien van cellen/weefsel/biologische factoren op draagmateriaal, besproken. Deze techniek is sterk in ontwikkeling en zeer veelbelovend. Het is momenteel nog niet mogelijk om echt werkzaam weefsel te produceren. Tissue engineering wordt nu voornamelijk nog gebruikt voor het maken van in vitro weefselsurrogaten. Deze 3D in vitro modellen ondersteunen in het ontwikkelen van verbandmateriaal of andere wondbehandelingen in preklinische studies. In Amerika zijn ze zelfs al zover om de eerste klinische studies te starten ter ondersteuning van het ontwikkelen van behandeltechnieken via tissue engineering. Europa is hierin terughoudender en bevindt zich nog in de oriënterende fase.

Contra-argumenten voor gebruik van moderne technieken

Er wordt veel onderzoek gedaan naar nieuwe wondzorgmethodes. Toch halen veel ontwikkelingen de eindstreep niet. Dit heeft te maken met het feit dat het proces van onderzoek tot daadwerkelijk goedgekeurd en geïmplementeerd product een langzaam en moeizaam proces is. Wellicht herinnert u zich nog het onderzoek uit de jaren 80 waarbij veelbelovende kweken werden gedaan van een oor op een muis. Anno 2022 is men nog steeds niet verder met een studie naar de mogelijkheden voor het laten vastgroeien van een 3D geprint oor op een levende muis. 

Veel nieuwe ontwikkelingen worden opgestart in Amerika. Hier zijn de richtlijnen voor het op de markt brengen van nieuwe producten ook anders en soepeler dan in Europa. In Amerika worden bijvoorbeeld de meeste huidvervangers geregistreerd onder medische apparatuur. Zodra er levende cellen in het product zitten vallen deze in Europa onder ATMP (geneesmiddelen voor geavanceerde therapie) waarvoor de eisen voor implementatie weer veel strenger zijn. Hierdoor zie je dat er in Europa nog veel minder huidvervangers zijn geregistreerd dan in Amerika.

Vaak worden onderzoeken en technische ontwikkelingen ook gericht op één ziektebeeld uitgevoerd. Dit maakt het ook kostbaar en dus niet altijd interessant voor een producent. Dit maakt ook dat dergelijke geavanceerde producten die wel op de markt komen een stuk duurder zijn dan andere reeds geregistreerde producten, die wellicht eenvoudiger zijn, maar wel uiteindelijk hetzelfde doel bereiken. Je kan je dan ook afvragen in hoeverre een dergelijk duur product ook in aanmerking gaat komen voor vergoeding.

Panel vindt kennis en training belangrijk dan techniek

Als je dan kijkt naar het wondmateriaal wat er nu al beschikbaar is voor een goede prijs, dan is de huidige wondverzorging helemaal zo slecht nog niet. Waar nog wel terrein op kan worden gewonnen is de kennis over basis wondverzorging. Een goed voorbeeld hierbij is het creëren van een optimale drukontlasting bij een diabetische voetwond. Als de basis niet goed is dan hebben nieuwe technologische ontwikkelingen weinig zin. Dus laten we ons vooral richten op goede training voor iedereen die zich bezig houdt met wondverzorging, in de tweede, maar ook vooral in de eerste lijn.