Lekkage: daar blijf je niet mee lopen!

Zelfverzekerd voor je stoma zorgen
Meer dan de helft van de stomadragers heeft last van lekkage. Dit blijkt uit recent onderzoek* onder klanten van Mediq en Coloplast. Dat lekkage een van de meest voorkomende complicaties is, is geen nieuws. Toch geven de cijfers aan dat het probleem misschien wel groter is dan gedacht. Stomadragers denken voornamelijk “dat het er gewoon bij hoort.”

Bewustwording

In de maand voorafgaand aan de onderzoek heeft 57% een lekkage gehad, waarbij 86% al langer dan 1 jaar een stoma had. Het blijft dus een aanhoudend probleem, ook als stomadragers al enige tijd geen contact meer hebben met de stomaverpleegkundige. Hoe kunnen we deze mensen helpen bij een stukje bewustwording dat een lekkage er echt niet bij hoort? Om deze reden organiseerde Mediq en Coloplast op donderdag 3 februari jl. een webinar voor stomadragers. Stomaverpleegkundige Sandra Oosterlaar uit het Deventer Ziekenhuis gaf veel uitleg over de mogelijke oorzaken van lekkage en tips om deze te voorkomen. Ervaringsdeskundige Yasmine Saber vertelde wat zij heeft ondernomen om haar lekkageprobleem op te lossen. Tijdens het webinar werd, door poll vragen onder de deelnemers, snel duidelijk dat een beetje ontlasting of urine onder de plak niet als lekkage wordt gezien. Men blijft daardoor te lang lopen met huidproblemen of andere complicaties.


Angst

40% van de stomadragers geeft aan angst te hebben voor lekkage bij activiteiten buitenshuis en vooral bij slapen. Veel mensen vertelde ons in de chat dat ze bijvoorbeeld niet meer op hun buik durven slapen en midden in de nacht meerdere malen de wekker zetten om hun stomamateriaal te verwisselen. Dit komt de nachtrust niet ten goede, vermoeidheid neemt toe en is van invloed op de kwaliteit van de dagelijkse activiteiten. 

Iedere stomadrager is anders


Sandra Oosterlaar benadrukt tijdens het webinar meerdere malen “om niet met problemen te blijven lopen en de stomaverpleegkundige op te zoeken”. De oorzaak van een lekkage is bij iedere stomadrager anders. Hoe is de ligging van het stoma? Is het gewicht van de stomadrager stabiel? Weet de stomadrager het materiaal op de juiste manier te knippen? Een kant-en-klare oplossing is er niet. Crèmes, poeders en overige accessoires lossen vaak alleen maar de symptomen op en niet de oorzaak.

De enige juiste oplossing

Het zorgen voor goede basis stomazorg is een van de belangrijkste lessen die Sandra de luisteraars meegeeft. Ze geeft tips en advies over het op de juiste manier aanbrengen en verwijderen van het materiaal, schoonmaken met lauw water en zorgen voor een simpele routine zonder veel handelingen. Ook het zorgen voor juist en passend stomamateriaal wordt benadrukt. Maar de enige juiste oplossing is contact zoeken met de stomaverpleegkundige. Ook als je daar al jaren niet meer bent geweest. In sommige gevallen is dan enkel een (hernieuwde) verwijzing van de huisarts nodig. Natuurlijk wordt al deze kennis vlak voor of na de aanleg van het stoma gedeeld met de stomadragers. Maar of het nu komt door het lastig kunnen verwerken van al deze informatie in de begin periode, of dat tijd ervoor zorgt dat deze kennis wegzakt, er ligt een taak voor zorgprofessionals en medisch speciaalzaken om de stomadrager hierbij te helpen. Want een lekkage, daar blijf je niet mee lopen!


*Onderzoek ‘Stoma in het dagelijks leven” >700 respondenten, november 2021.