Behandeling van zwangerschapsdiabetes in de eerste lijn

Iris van der Boom is praktijkassistente bij de ‘Verloskundigen aan het Spaarne’, een praktijk van vier verloskundigen en twee waarnemers. Zij begeleidt in overleg met een verloskundige de vrouwen met zwangerschapsdiabetes. ‘Tot een paar maanden terug werd bij alle zwangere vrouwen rond de 11de week een nuchtere glucosewaarde geprikt als screening. Deze richtlijn is afgeschaft omdat uit onderzoek blijkt dat het geen meerwaarde heeft om bij alle vrouwen een nuchtere glucose te prikken. Alleen bij de risicogroepen is dit zinvol. Momenteel krijgt een selecte groep vrouwen een OGTT.’

De volgende zwangere vrouwen krijgen een OGTT:

• Vrouwen met een Marokkaanse, Afghaanse, Pakistaanse, Surinaamse of Hindoestaanse achtergrond
• Vrouwen met diabetes type 2 in de eerstegraads familie
• Vrouwen die al eerder zwangerschapsdiabetes hebben gehad
• Vrouwen met overgewicht (BMI>30)

Zorgprogramma DiaCare

Vrouwen met een OGTT boven de 7,8 mmol/l krijgen de diagnose zwangerschapsdiabetes. Van der Boom: ‘Voor deze vrouwen vraag ik een startpakket aan bij Mediq. Hierin zit een glucosemeter die via bluetooth samenwerkt met het zorgprogramma DiaCare. Dit is een app waarin de vrouwen automatisch hun bloedglucosewaarden kunnen zien. Wij kunnen op afstand met ze meekijken via het zorgplatform DiaCare.’

De diëtist

‘Zodra ik het startpakket heb ontvangen, leg ik de zwangere vrouw uit hoe ze haar glucosewaarde kan prikken’, vervolgt Van der Boom. ‘De helpdesk van DiaCare neemt vervolgens contact met ze op om toe te lichten hoe de app werkt. Ook maken de vrouwen een afspraak met de diëtist. Hier krijgen ze uitleg over voeding en beweging in combinatie met diabetes.’

Erg gemotiveerd

Vervolgens maken de vrouwen twee weken achterelkaar vier dagen een 4-puntsdagcurve. ‘Wij kunnen deze waarden volgen op het DiaCare-platform. Dit is erg handig omdat we nergens achteraan hoeven te bellen en constant overzicht hebben. Vrijwel alle vrouwen prikken netjes hun glucosewaarden. Sommigen maken daarnaast ook notities over hun voeding en beweging in de app. De meeste vrouwen zijn erg gemotiveerd om het goed te doen. Ze schrikken van de diagnose zwangerschapsdiabetes en zetten zich in voor hun eigen gezondheid en die van de baby. Circa zestig tot zeventig procent van de vrouwen slaagt erin de zwangerschapsdiabetes onder controle te krijgen met dieet- en beweegaanpassingen.’

Filter tussen de eerste en tweede lijn

Voor het monitoren van de glucosewaarden gelden de volgende afkapwaarden: een nuchtere waarde lager dan 5,3 mmol/l en een postprandiale waarde lager dan 7,8 mmol/l. ‘Vrouwen die er niet in slagen onder deze waarden uit te komen, verwijzen we naar het ziekenhuis. Vrouwen die net op het randje zitten, vragen we nog een aantal weken regelmatig een 4-puntsdagcurve te maken. Op deze manier zijn wij, in samenwerking met de diëtist, een goede filter tussen de eerste en tweede lijn. En veel vrouwen geven aan het prettig te vinden onder behandeling te kunnen blijven van een verloskundige, ondanks hun zwangerschapsdiabetes.’