Thuistoediening van immunoglobulinen: ‘zo ontzorgen we de patiënt én het ziekenhuis’

Janneke Zwiers, klinisch specialist infuustherapie bij Mediq

Immunoglobulinen thuis toedienen biedt voordelen

Mensen die geregeld een infuus met immunoglobulinen nodig hebben, kunnen dit ook thuis toegediend krijgen. Mediq biedt hiervoor zorg op maat: van de patiënt-intake en het organiseren van de hulpmiddelen en medicatie tot het inplannen van de (thuiszorg)verpleegkundigen. ‘Dit biedt veel voordelen. Voor de patiënt die in de eigen vertrouwde omgeving onder behandeling is én voor het ziekenhuis dat ons de thuistoediening toevertrouwt’, zegt Janneke Zwiers, Klinisch Specialist Infuustherapie bij Mediq.

Janneke is hbo-verpleegkundige sinds 1985 en vanaf 2007 betrokken bij de thuistoediening van plasmaproducten aan chronisch zieke patiënten. ‘Met mijn collega Mary Muijs en voorschrijvers artsen, verpleegkundig specialisten, farmaceuten, verpleegkundigen en natuurlijk de patiënten hebben we een mooie service ontwikkeld. Deze wordt door patiënten hoog gewaardeerd vanwege de grote tijdwinst die het oplevert en de positieve effecten op hun kwaliteit van leven. Ook horen we vaak dat het bijdraagt aan hun zelfstandigheid en sociale contacten.’

Geoptimaliseerd zorgpad

Ze legt uit dat immunoglobulinen het lichaam beschermen tegen ongewenste indringers zoals bacteriën en virussen. Mensen die een tekort aan deze antistoffen hebben, zijn gevoeliger voor infecties. Gelukkig is het mogelijk om immunoglobulines intraveneus (via de ader) of subcutaan (onder de huid) toe te dienen. De intraveneuze behandeling vindt elke drie à vier weken plaats en de subcutane toediening wekelijks of eens per drie à vier weken. ‘Mediq heeft dit zorgpad tot in de puntjes geoptimaliseerd zodat het zo goed mogelijk op de wensen en behoeften van de patiënt aansluit.’
 

Coördinatie door regieverpleegkundige

Desgewenst regelt Mediq het hele proces: de hulpmiddelen, medicatie én de zorg bij de patiënt thuis. ‘Nadat de behandelend specialist de service heeft aangevraagd via mijnthuisservice.nl, start het proces om de zorg naar huis te begeleiden. Naar gelang het wensenpakket van het ziekenhuis, de voorschrijver en de patiënt kan van onze diensten gebruik gemaakt worden. De regieverpleegkundige is het vaste aanspreekpunt en bezoekt elke patiënt om de werkwijze door te spreken. Dit intakegesprek is heel belangrijk om een helder beeld van de voorgeschiedenis, de thuissituatie en de sociale structuur te krijgen. Zo kunnen we goed inschatten waar we rekening mee moeten houden.’

Impact

‘Deze patiënten zijn vaak al lang chronisch ziek en hebben veel meegemaakt. Velen zijn levenslang afhankelijk van deze therapie en dat heeft enorme impact op hun leven. Daarom bekijken we zorgvuldig wat de patiënt zelf kan en wil. Het verschilt per patiënt wanneer en in hoeverre iemand zelfstandigheid opbouwt in de toediening. De eerste twee behandelingen is de toedienend verpleegkundige er altijd volledig bij. Ook aanbrengen van het infuus, het gereed maken van product voor toediening doen wij altijd. Hiervoor leren we de patiënten hoe zij zelf kunnen afsluiten. Bij een subcutane toediening kan de patiënt of mantelzorger het aanprikken vaak na vier tot zes keer volledig zelf doen.’

Zes maanden naar Nieuw-Zeeland

Het ziekenhuis kan door deze aanpak dagbehandelingen en kosten besparen. Voor de medisch specialist is het bovendien prettig dat er altijd een vast aanspreekpunt is. Naast de eergenoemde voordelen heeft de patiënt ook meer mogelijkheden om naar het werk of naar school te gaan en zelfs om te reizen. ‘Dan krijgen ze van ons de pomp en medicatie plus een reservepomp mee. Ooit heb ik een meisje begeleid dat zes maanden op stage ging in Nieuw-Zeeland. We waren allebei supertrots dat we dit voor elkaar hadden gekregen. Hierdoor kon ze gewoon dezelfde dingen doen als haar leeftijdgenoten.’

Eerste baby

In haar lange loopbaan heeft Janneke veel mensen goed op weg kunnen helpen. ‘Ik denk nog regelmatig aan onze eerste baby. Dit was een jongetje van een halfjaar met een ernstige afweerstoornis. Hij was vanuit Aruba naar het AMC overgebracht omdat de juiste zorg op de Bovenwindse Eilanden niet beschikbaar was. De arts vroeg me hoe snel ik de ouders zelfstandig kon krijgen in toediening van immunoglobulinen. Dit is in twee weken gelukt en het gezin kon vol vertrouwen terug naar het eiland. Hij is nu alweer een jaar of 15 en ik krijg nog altijd foto’s van zijn moeder. Dit soort dingen doen we vaker. Supermooi dat we zo snel kunnen schakelen.’
 
Thuis voel je je minder patiënt en meer mens

De Juiste Zorg op de Juiste Plek

‘Dit zorgpad is een prachtig voorbeeld van ‘De Juiste Zorg op de Juiste Plek’, concludeert Janneke. ‘Mediq is druk bezig om andere, complexere behandelingen zoals immunotherapie voor oncologische aandoeningen op een vergelijkbare manier te stroomlijnen. De beweging van zorg naar huis wordt steeds breder onderschreven en dat is een goede zaak. Maar net als veel anderen, maak ik me grote zorgen over de beschikbaarheid van verpleegkundigen. Niet alleen voor infuustherapie, maar voor alle zorgpaden die naar de thuisomgeving verplaatst worden. Als regieverpleegkundigen werken we prettig en goed samen met thuiszorgorganisaties. De uitdaging om deze zorg op maat zo goed mogelijk in te regelen, pakken we graag samen met hen op.’