Schaamte kan je niet oplossen

HET ANTWOORD

Je zoon schaamt zich voor zijn diabetes. Hij bolust en controleert liever niet waar zijn leeftijdgenoten bij zijn. Laat staan dat hij hen vraagt rekening met zijn diabetes te houden. Waarschijnlijk zeggen jullie dat hij zich niet voor zijn diabetes hoeft te schamen en dat zijn vrienden het gewoon zullen begrijpen als hij er iets over vertelt. Dit zijn antwoorden waar hij niets mee kan. Je drukt hem zelfs in de verdediging en maakt het probleem eigenlijk alleen maar groter. Natuurlijk hoeft hij zich niet te schamen, maar hij heeft die gevoelens wel. Schaamte is venijnig en niet zomaar op te lossen. Het belangrijkste is dat je zoon emotioneel bij jullie kan schuilen. Merk je dat zijn schaamte hardnekkig is, dan is het goed om met hem in gesprek te gaan. Niet over zijn schaamte, maar over onderliggende oorzaken.

De schaamte verandert als je kind zijn diabetes accepteert en meer zelf-vertrouwen krijgt. Zelfvertrouwen is ongelofelijk belangrijk voor kinderen die chronisch ziek zijn. Door bloedsuikers te controleren en te bolussen in het bijzijn van zijn vrienden, wijkt hij af van de groep. Daarvoor moet hij stevig in zijn schoenen staan en dat vraagt veel van een puber. Toch gaan de meeste kinderen met een chronische ziekte op den duur inzien dat de ziekte een onderdeel van hun leven en identiteit is.

Vaak is dit een geleidelijk proces waar je als ouder aan kunt bijdragen. Vraag je zoon bijvoorbeeld eens wat hij van het leven verwacht en wat zijn dromen zijn. Als zijn verwachtingen en dromen niet in overeenstemming met de realiteit zijn, dan vreet dit aan zijn zelfvertrouwen. Dit kan veel verdriet en teleurstellingen veroorzaken. Je kunt je zoon helpen te leren leven met dit verdriet, zonder 
dat het zijn leven gaat bepalen. Als hij zich realiseert dat diabetes bij zijn leven hoort en van daaruit naar zijn mogelijkheden gaat kijken, ontstaat een nieuw perspectief.

Hoe ga je als ouder dit vaak moeilijke gesprek aan? Dat doe je in stukjes, vaak korte gesprekjes van een minuut of tien. Tijdens een ritje in de auto of een wandeling met de hond. Smeed het ijzer als het heet is! Maakt hij een opmerking over zijn diabetes, stel dan een vraag. Geef geen adviezen, maar stel zijn ervaring centraal. Vraag hoe hij denkt ermee te kunnen omgaan. Daarmee geef je hem de touwtjes in handen en dat geeft zelfvertrouwen.
Tekst: Irene Seignette