Complicaties bij diabetes
Welke complicaties kan ik krijgen van diabetes?
Diabetes kan leiden tot verschillende nadelige gevolgen op zowel korte als lange termijn. Een sterke ontregeling van de bloedglucose is een korte termijn complicatie. Korte termijn complicaties zijn in het algemeen complicaties die kortdurend klachten geven maar later ook weer terug kunnen komen. Deze ontregeling kan betekenen dat de bloedglucosespiegel te laag wordt of juist te hoog wordt.
Hypo
Als de bloedglucosespiegel onder de 4mmol/l komt wordt dit een hypoglykemie of hypo genoemd. De klachten beginnen mild, u heeft het gevoel dat u echt iets moet eten. Dit is een duidelijk signaal om even de bloedglucosespiegel te meten. Onderneemt u geen actie en daalt de bloedglucosespiegel verder en gaat het lichaam duidelijke waarschuwingssignalen geven zoals:
- Zweten
- Beven
- Bleekheid
- Wazig zien
- Hartkloppingen
- Prikkelbaarheid
Het nemen van ongeveer 20 gram glucose in de vorm van snelle suikers (limonadesiroop, druivensuikertabletten) zal de klachten verminderen. Als men deze signalen negeert, ontstaat er in de hersenen een glucosetekort waardoor de hersenen niet goed meer werken. U kunt last krijgen van verwardheid of dronkemansgedrag, uw coördinatie en bewegingen worden slechter.
In deze fase van een laag bloedglucosegehalte wordt het steeds moeilijker zelf actie te ondernemen. Wanneer dit niet lukt neemt de sufheid toe en kan een hypoglykemisch coma ontstaan: een diepe bewusteloosheid die terug te draaien is door toediening van glucose of GlucaGen. Het wordt iedereen die insuline spuit aangeraden GlucaGen in huis te hebben voor dergelijke noodsituaties. Vaak heeft de omgeving sneller door dat de bloedglucosespiegel aan het dalen is. Gelukkig komt een ernstige hypoglykemie niet zo vaak voor. Voorkomen is beter dan genezen. Inzicht in diabetes kan helpen dit te voorkomen.
Hyper
Bij een hyperglykemie of hyper is de bloedglucose boven de 10 mmol/l. De klachten die men hierbij heeft, verergeren met het toenemen van de bloedglucosespiegel. Bij een lichte verhoging zijn er milde klachten zoals moeheid, prikkelbaarheid en slechter zien. Naarmate de bloedglucosewaarden hoger worden, nemen de klachten ook toe. De klachten zijn te vergelijken met de klachten die men heeft voordat de diagnose diabetes gesteld werd: dorst, veel drinken en veel plassen. Bij een langdurige milde hyperglykemie ontstaan vaak klachten als jeuk, steenpuisten of schimmelinfecties.
Een keto-acidose
Bij diabetes type 1 is er een grotere kans op een ernstige ontregeling dan bij diabetes type 2. Men is immers volledig afhankelijk van insuline voor de glucosehuishouding. Bij een insulinetekort, bijvoorbeeld wanneer u geen insuline krijgt of u ziek bent, kan de bloedglucose snel oplopen. Wanneer het lichaam dan vetten gaat verbranden om maar energie te krijgen, spreken we van een zeer ernstige ontregeling: een keto-acidose. Dit is een gevaarlijke ontregeling; de bloedglucose is dan boven de 15 mmol/l, men is misselijk en moet overgeven. In dit geval moet u zeker contact zoeken met een arts. Meestal wordt dan in het ziekenhuis gecontroleerd of er verbrande vetten (ketonen) in uw urine zitten en of uw bloed hierdoor niet te zuur (acidose) geworden is.
Klachten die op langere termijn kunnen ontstaan bij diabetes zijn:
- Oogproblemen (retinopathie): als gevolg van diabetes ontstaan in de kleine bloedvaten van het netvlies kleine beschadigingen waardoor deze gaan lekken.
- Hart- en vaatziekten: hoge bloedglucosewaarden, verhoogd cholesterol en/of een hoge bloeddruk geven kleine beschadigingen in de bloedvaten, dit kan leiden tot het dichtslibben van de bloedvaten, waardoor de kans op een hartinfarct of beroerte groter is.
- Nieren (nefropathie): in die nieren kunnen dezelfde beschadigingen als in de kleine bloedvaten van de ogen ontstaan. Ook hiervan ervaart u geen klachten. Pas wanneer een groot deel van de nieren beschadigd is geraakt ervaart u klachten.
- Zenuwstelsel (neuropathie): van gevoelsproblemen in de voeten (branden, tintelen, doof) tot problemen met de stoelgang en erectiestoornissen.
De meeste lange termijn complicaties ontstaan zonder duidelijke klachten. Regelmatige controle van de diabetesregulatie is erg belangrijk. Complicaties kunnen dan in een vroeg stadium worden onderkend en waar mogelijk worden behandeld. Controle van de ogen (1x per 1-2 jaar), bloedonderzoek en jaarlijkse voetcontrole is noodzakelijk. Bij de controles wordt gevraagd naar klachten die kunnen duiden op problemen.
Bloedglucosewaarden tussen de 4 en 7 mmol/l, een goede bloeddruk en een goed cholesterolgehalte verminderen de kans op complicaties. U kunt hier dus zelf een belangrijke bijdrage aan leveren door inzicht in diabetes te hebben en een gezond leefpatroon in uw diabetes te hebben.