Incontinence Associated Dermatitis (IAD)

Algemene gegevens:

Mevr. B. is 78 jaar en woont nog zelfstandig. Ze is al een aantal jaar incontinent van urine. De laatste tijd heeft mevr. ook af en toe last van ontlastingsverlies. Mevr. haar mobiliteit gaat achteruit lopen gaat bijna niet meer.
Sinds kort krijgt mevr. thuiszorg. De thuiszorg heeft geconstateerd dat de huid van mevr. haar stuit erg rood en beschadigd is. Mevr. geeft aan dat de laatste tijd het incontinentiemateriaal ook steeds nat aanvoelt.

 

Incontinence Associated Dermatitis (IAD)

IAD is een klinisch verschijnsel van vocht geassocieerd met huidbeschadiging en wordt vaak ervaren door mensen met urine en faecale incontinentie. De schade wordt gekenmerkt door huidletsel van de epidermis en het verweken van de huid. Het vocht dringt door de oppervlakkige hoornlaag heen en bindt zich aan eiwitten in de hoorncellen. Het stellen van de juiste diagnose kan bij IAD of decubitus heel complex zijn en dat is zeker zo bij onvoldoende kennis op dit gebied. Een goed onderscheid maken tussen beide huidletsels is belangrijk voor het bepalen van de keuze voor preventie en behandeling. Een verkeerde diagnose kan leiden tot verkeerde maatregelen, tot extra kosten en tot een verminderde kwaliteit van leven voor de patiënt.

 

Wat is het verschil tussen Decubitus en IAD:

	Decubitus	Incontinentie -dermatitis (IAD)
Oorzaak	Druk en/of schuifkracht	Vocht (feces en/of urine) + frictie
Plaats	Drukpunt (bot)	Overal (!! Bilnaad)
Vorm	1 plek, ovaal of rond	Diffuus, kopieletsels
Diepte	Oppervlakkig- diep	Oppervlakkig
Necrose	Mogelijk
Randen	Scherp afgelijnd	Diffuus – onregelmatig
Kleur (roodheid)	Egaal	Niet egaal

 

Incontinentie-gerelateerde dermatitis kan het gevolg zijn van niet frequent genoeg verschonen. Deze vorm van dermatitis kan ook veroorzaakt worden door het gebruik van onvoldoende absorberend incontinentiemateriaal of onderleggers. In dat geval wordt het vocht niet in de kern van het materiaal opgenomen, waardoor het huid­oppervlak vochtig blijft. Wanneer er luiers worden gebruikt met een hoge absorptiekwaliteit komen er minder beschadigingen van de huid voor dan bij incontinentiemateriaal met een lage absorptiekwaliteit of het gebruik van onderleggers. Bij een vochtige (gemacereerde) huid kan frictie snel tot huidbeschadiging leiden.

 

Huidverzorging bij incontinentie:
Voor het reinigen van de huid wordt het gebruik van water en zeep niet aanbevolen. Zeep heeft als eigenschap de talg van de huid te verwijderen, waardoor de natuurlijke barrièrefunctie van de huid wordt verstoord. Verschillende klinische studies hebben aangetoond dat een gestructureerde hydraterende reiniging en bescherming van de huid irritatie kan voorkomen. Geadviseerd wordt een huidreiniger te gebruiken die de zuurgraad van de huid niet verstoort. Is het voor het verwijderen van het ergste vuil toch noodzakelijk om eerst water en zeep te gebruiken, dan kan het gebruik worden overwogen van een zachte disposable washand of doek, waarmee frictie wordt voorkomen. Breng daarna een hydraterend huidbeschermingsmiddel aan op de gereinigde huid. Er zijn ook speciale wasdoekjes voor de verzorging van de huid bij incontinentie, die reiniging en verzorging/bescherming combineren. De doekjes bevatten een hydraterend huidreinigingsmiddel en een barrièrecrème in één product. Ook hierbij wordt geadviseerd om bij fecale incontinentie een deel van de feces te verwijderen met een zacht en met water nat gemaakt wegwerpwashandje of -doekje. Daarna kan de rest worden verwijderd met één of twee barrière­reinigingsdoekjes, waarbij er een beschermingslaagje op de huid achterblijft. Het gebruik van deze wasdoekjes kan een verlaging van de prevalentie van incontinentie-gerelateerde dermatitis geven en een vermindering van het voorkomen van huidlaesies.

Conclusie:

• Onderzoek of de incontinentiematerialen voldoende absorberen
• Wissel met enige regelmaat het verband
• Gebruik geen water en zeep bij het reinigen van de huid. Mocht dit wel nodig zijn gebruik dan zachte disposable washand of handdoek.
• Er zijn speciale reinigingsdoekjes beschikbaar voor zowel het reinigen als het beschermen van de huid.