Patiënten beter helpen en motiveren
Je meerwaarde als diëtist vergroten met meetapparatuur
Inzicht in de vochtbalans en lichaamssamenstelling kan veel bijdragen aan het inzetten van de juiste behandeling van ondervoeding en het bereiken van de behandeldoelstelling. Daarom maken steeds meer diëtisten in hun diagnostiek en evaluatie gebruik van nutritional assessments. Cleo van Raalte, diëtist bij diëtistenpraktijk Balans, doet dit onder andere met behulp van een bio-elektrische impedantiemeter. “Het heeft veel meerwaarde als je behandelingen met concrete cijfers kunt onderbouwen. Alleen wegen en lengte meten is te beperkt. Met de BIA kun je mensen beter helpen en motiveren. Deze aanpak helpt ook om de rol van de diëtist als specialist binnen de eerstelijnszorg te versterken.”
Therapietrouw
Vanuit de drie locaties in Bunnik, Odijk en Lexmond begeleidt Cleo veel patiënten met COPD, diabetes of een oncologische aandoening. Ook helpt ze mensen die herstellen van COVID.
“Het leuke aan de BIA is dat je kunt laten zien welk succes er geboekt wordt met de behandeling. Ik kan met cijfers aantonen wat voeding veranderen voor iemands vetmassa betekent. Sommige mensen denken dat ze in kilo’s niet zijn afgevallen, maar dan kan het vetpercentage wel veranderd zijn. Je kunt ook laten zien dat iemand minder vetmassa, maar meer spieren heeft gekregen. Het werkt veel beter als je met begrijpelijke grafieken kunt aantonen wat er is gebeurd. Door dit te laten zien, kun je patiënten motiveren om door te gaan met de behandeling.”
Metingen vooraf inplannen
“Ik gebruik de BIA nu twee jaar. Als dit voor de behandeling nodig is, doe ik dit om de vier à zes weken. Om de twee weken heb ik weleens uitgeprobeerd, maar dat is niet echt zinvol. Mijn ervaring is dat er minimaal drie weken tussen de metingen moet zitten. Ik vraag de patiënt dan om een schoen en een sok uit te doen en rustig op de behandeltafel te gaan liggen. Ondertussen start ik de computer op. Ik doe consulten van een halfuur, voor de BIA-meting moet je ongeveer 10 minuten uittrekken. Daarom vind ik het fijn als van te voren is ingepland dat ik deze meting ga doen. Als ik ergens kom waar ik de BIA niet kan gebruiken, gebruik ik de handkrachtmeting of meet ik de buikomvang en het gewicht."
Top of the bill
Ze omschrijft de BIA als ‘top of the bill’. "Ik begrijp dat het apparaat kostbaar is, maar het heeft veel meerwaarde voor mijn behandeling. Tijdens een webinar van Mediq zag ik dat al best veel diëtisten in het ziekenhuis er gebruik van maken. Ik weet dat collega’s van mij het ook graag zouden willen, maar die hebben een Tanita-weegschaal. Die heb ik niet aangeschaft vanwege de kosten. Overigens heb ik mijn apparaat wel te leen, maar als ik het niet meer heb ga ik iets bedenken dat het kan vervangen."Uitleg
"Aan de hand van grafieken op het scherm, kan ik de patiënt rustig uitleggen wat hij in vetmassa, spiermassa en vocht voor- of achteruit is gegaan. Vaak vinden de mensen dit al genoeg. Ik kan ook een printje meegeven, maar daar staan in het Engels de vetvrije massa’s in percentages op. Dat zegt hen vaak niet zoveel. Laatst heb ik metingen bij vier mensen die herstellen van COVID gedaan. Eén van hen was een personal trainer en was weer aan het opbouwen. Bij de laatste meting moest ik hem zeggen dat hij achteruit gegaan was. Hij antwoordde dat hij het eigenlijk al wist, maar het niet durfde toe te geven. Hij had eigenlijk veel te veel gedaan en was over zijn grenzen heen gegaan. Met de meting kon ik het ook laten zien."Inzichten
Door de inzichten die de BIA verschaft, heeft ze al meerdere behandelplannen aangepast. “Bij een mevrouw van 90 jaar merkte ik dat ze maar de helft van haar drinkvoedingsflesjes nam. Toen ze weer de voorgeschreven flesjes ging gebruiken, kwam ik er door de meting achter dat ze toch achteruit ging. Daardoor merkte ik dat er mogelijk iets anders aan de hand is. Er bleek uiteindelijk een tumor in de darm te zitten. Door de metingen kon ik achteruitgang in haar voedingstand signaleren. Eigenlijk gebruik ik hem best veel. Het is wel altijd slepen met die koffer, maar die kan ik wat lichter maken door er stekkers uit te halen. Ik vind het vooral fijn dat ik mensen hiermee echt kan motiveren om hun behandelplan te volgen. Dat is echt een groot voordeel"Tips van Cleo:
- Zorg dat er een behandeltafel is waar de patiënten op kunnen liggen, liefst waar je ook omheen kunt lopen
- Plan de meting vooraf en trek er ongeveer 10 minuten voor uit
- Vraag patiënten met steunkousen vooraf om geen kousen aan te doen
- Als je over deze geavanceerde apparatuur kunt beschikken, maak er dan vooral gebruik van
Met behulp van een bio-elektrische impedantiemeter (BIA) wordt de weerstand gemeten die het lichaam biedt aan een wisselstroom op 50 kHz. Tijdens de meting worden elektroden bevestigd op de handen en voeten. Via deze elektroden wordt een wisselstroom met verschillende frequenties door het lichaam gestuurd. De vetvrije massa (VVM) wordt berekend met een formule waarin de weerstand, lengte, gewicht, geslacht en leeftijd onderdeel zijn.